مقاله در مورد اراده الهى

لینک *پایین مطلب*

فرمت فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)

تعداد صفحه:5

فهرست مطالب

« اشکالات و شبهات&rlm »

اراده الهى

« حکماى اسلامى و مساله اراده&rlm »

شبهه اول - چنانکه علم بارى به نظام&rlm احسن که عین ذات او هم مى&rlm باشد، غایت اودر ایجاد باشد - و مى&rlm دانیم که علت غایى&rlm اقتضاى فاعلیت فاعل را مى&rlm کند - لازم مى&rlm آیدکه ذات خداى تعالى علت ذات خودش&rlm باشد و این محال است.

جواب - اینجا نیز مانند بسیارى از موارد« اقتضا» یا « استلزام&rlm » را عنوان کرده&rlm اند امامنظور مطلق عدم انفکاک است در حالى که&rlm در این مقام چنین نیست و هیچ برهانى&rlm دلالت&rlm بر این نمى&rlm کند که « باید غایت و فاعل&rlm البته در حقیقت غیر یکدیگر باشند» بلکه&rlm مى&rlm توانند عین یکدیگر نیز باشند چرا که&rlm فاعل افاضه وجود مى&rlm کند و غایت چیزى&rlm است که افاضه وجود براى اوست که این&rlm غایت مى&rlm تواند هم خود فاعل باشد و هم&rlm موجودى اعلا و برتر از آن.

در مورد واجب الوجود بالذات نیز که&rlm قائم به خود است، از همین کلام استفاده&rlm مى&rlm کنیم که چون غایتى قائم به ذات خوداست مى&rlm تواند هم فاعل باشد و هم غایت. واز آن جهت که افاضه وجود اشیا را مى&rlm کندعلت فاعلى و از آن جهت که افاضه وجودمى&rlm کند به سبب علمش به نظام خیر که عین&rlm ذاتى است که معشوق اوست، علت غایى&rlm است.

شبهه دوم - گفته شده است که غایت&rlm به&rlm حسب تصور ماهیت مقدم بر فعل است ولى&rlm به حسب وجود، مؤخر از آن و به این جهت&rlm نیز در مورد آن گفته شده که اول الفکر وآخرالعمل مى&rlm باشد. با این حساب اگرباریتعالى هم فاعل و هم غایت همه&rlm اشیا باشد، لازم مى&rlm آید که هم مقدم برآنها باشد و هم مؤخر از آنها و شى&rlm ءواحد چگونه مى&rlm تواند اول الاوایل وآخر الاواخر باشد؟

جواب اول - این تاخر مذکور(غایت تاخر از فعل دارد) مخصوص&rlm به امور واقع در تحت کون است و درشیئى که اعلاى از کون باشد چنین&rlm چیزى مطرح نیست. چنانکه درتقسیمات معلول آمده است معلول&rlm تقسیم مى&rlm شود به: مبدع و کاین. که&rlm غایت در قسم اول هم به حسب وجودو هم به حسب ماهیت، با وجود معلول&rlm مقترن است. اما در قسم دوم به حسب&rlm وجود متاخر و بر حسب ماهیت متقدم&rlm است .

لینک منبع و پست :http://campiran.ir/project-114645-%d9%85%d9%82%d8%a7%d9%84%d9%87-%d8%af%d8%b1-%d9%85%d9%88%d8%b1%d8%af-%d8%a7%d8%b1%d8%a7%d8%af%d9%87-%d8%a7%d9%84%d9%87%d9%89/